Stansen is het bewerken van verschillende soorten platen, zoals metaal of leer, om verschillende vormen te creëren. Stansen gaat met een zogenoemde stansmachine. Deze machine drukt de verschillende vormen uit de plaat van het gekozen materiaal, waarbij de vorm die vrijkomt gebruikt wordt als product. De rest van de plaat wordt meestal niet meer gebruikt. Het tegenovergestelde is ponsen, waarbij gaten in een plaat worden gedrukt met een bepaald doel. De producten die vrijkomen bij het ponsen worden dus niet gebruikt. In dit artikel gaat het alleen over stansen.
De mogelijkheden met stansen
Plaatbewerking met behulp van stansen is zeer nuttig en wordt vaak gebruikt. Een stansmachine gebruikt zogenaamde stempels om vormen te creëren. Het maken van een stempel is niet eenvoudig, maar kan meerdere malen gebruikt worden. Dit maakt het erg handig als een product vaak geproduceerd moet worden.
Stansen heeft vele mogelijkheden en toepassingen. Denk maar aan deze voorbeelden:
- Auto- en machineonderdelen
- Bakjes, containers, kisten en deksels
- Decoratie, siervormen, kunst
Stansen voor auto- en machineonderdelen
Bij de autoproductie wordt stansen ook regelmatig toegepast. Denk maar aan de verschillende soorten autodeuren die geproduceerd moeten worden. De deuren hebben een specifieke vorm die nauwkeurig gemaakt kunnen worden met behulp van de stansmachine.
Zo zijn er wel duizenden andere voorbeelden te bedenken. De vorm en grootte van een graafmachine, schroevendraaier of hamer zijn allemaal zelf te bepalen. En metaal is niet het enige wat bewerkt kan worden. Textiel is ook een zeer geschikt materiaal om te bewerken. Ook hier zijn talloze mogelijkheden: kleding, tenten, parachutes en nog veel meer.
Stansen voor bakjes, containers, kisten en deksels
Heb je zelf een gereedschapskist in huis? Zo ja, heb je er dan wel eens over nagedacht hoe het is vormgegeven? Het gereedschap past precies in de vorm en blijft vastzitten als je de kist sluit.
Stansen voor decoratie en siervormen
Met stansen kan je kunst of sierwerk maken! Je kunt denken aan bijvoorbeeld hekken die mensen om hun tuin hebben staan. Metalen hekken hebben vaak een mooie siervorm of een patroon. Dit is mogelijk dankzij stansen. Het hek begint als een grote, vierkante plaat en met behulp van de stempels en de stansmachine wordt er een sierlijk product geproduceerd.
Conclusie
Stansen is een zeer zinvolle bewerkingstechniek. De mogelijkheden met stansen zijn eindeloos, want de voorbeelden die werden genoemd waren slechts een fractie van wat er allemaal mogelijk is.
